Nasz naczelnik nad trockim jeziorem...

Warianty tytułu: Powstaniec, Nasz Naczelnik.

Powst. Wielkopolska – Drezno, 3 XII 1831 - 29 III 1832; na fragm. atg obcą ręką: „wierszyk ten napisany d. 3 grudnia 1831 w kilka minut po ocknieniu się, kiedy Adama atakowaliśmy by nam co napisał do nowego zbioru”; na kp. Odyńca ręką K. Potockiej: „29 marca, w Dreźnie 1832 roku” (prawdop. data otrzymania rkp). Zob. Maciejewski 1972, s. 349-353; DzW, t. 1, cz. 3, s. 231-234.

Pierwodruk: Pokłosie. Zbieranka literacka na korzyść sierot, 1852, R. 1, s. 74-76 bez w. 9-16, na podst. kopii Z. Krasińskiego; całość wg atg: Par. 1860-1861, t. 1, s. 273-276.

Prawdop. w marcu 1832 w Dreźnie powstała ostateczna wersja wiersza.

Autografy: fragm. (w.1-8), Bibl. Nar., rkp 1860, k. 263 (kartka z atg dwóch pierwszych strof w albumie Z. z Chodkiewiczów Ossolińskiej; opis atg. E. Sawrymowicz, Drobiazgi Mickiewiczowskie, Pam. Lit. 1956, zesz. specj., s. 423-426; podob.: Wiersze w podob. 1998, s. (21)-(22), opis na s. 193); kp. A.E. Odyńca, Bibl. Kórn., rkp 2623 (w papierach K. Potockiej zatytułowana „Nasz Naczelnik”; dopisek ręką Potockiej: „29 Marca, w Dreźnie 1832 roku”); kp. Z. Krasińskiego, Archiwum E. Bojanowskiego w Dębicy (odpis przeznaczony był pierwotnie dla Przegl. Pozn., stał się podstawą pdr w Pokłosiu ; zob. B. Zakrzewski, „Nocleg” Mickiewicza w archiwum Edmunda Bojanowskiego, Pam. Lit. 1987, z. 4, s. 183-190 oraz Wyd. Rocz. t. 1, s. 577-578).

Wydania następne: Pisma 1860–61 Par (Martinet), t. 1, s. 273-276; Pisma 1862–1869, t. 1, s. 180-182; Przyjaciel Domowy (Lw.) 1863, nr 10; Wiersze 1866, s. 10-11; Dzieła 1868, t. 1, s. 161-163; Dzieła 1869–70, t. 1; Pisma 1875–77, t. 1; Dzieła 1875, t. 1; Dzieła 1876, t. 1, s. 161-163; Par 1880–1885, t. 1; Lipsk 1883–1901, t. 1; Lw-Par 1885, t. 1, s. 221-223; Wiersze 1885, s. 16-18; Poezje Lw 1886, t. 3, s. 168-170; Poezje Kr 1886, t. 1; Poezje Lw 1888 (Księgarnia Polska), t. 2; Poezje Lw 1888 (Łukaszewicz), t. 2, s. 161-164; Grażyna–Konrad 1889; Dzieła 1893-1911 Lw, t. 2, s. 222-224; Dzieła 1893 Lw (Księg. Pol.), t. 4, s. 107-110; Dzieła 1894, t. 2; Zgoda (Chicago) 1898, nr 1; Pisma poetyczne 1898, s. 239-241; Mik 1898, t. 2, s. 187-189; Pisma 1901, t. 1, s. 350-353; Głosy poetów 1901, s. 118-121; Polak 1903, nr 12; Zgoda (Chicago) 1904, nr 7; Sonety 1904, s. 95-97; Poezje 1910, t. 1, s. 277-279; Pisma 1911, t. 4, s. 28-30; Dzieła 1911–1913, t. 1, s. 119-121; Wybór 1914; Wiersze 1914, s. 16-18; Polska Ludowa (Lublin) 1915, nr 6, s. 6; Wybór 1915, s. 13-15; Poezje [1915], s. 216-218; Reduta 1915, s. 8-10; Poezje z wojen 1915, s. 13-15; Wybór 1916; Wiersze 1917, s. 28-30; Mik [ok. 1919], t. 1, s. 121-123; Pisma 1922, t. 4, s. 23-25; Sonety–Wiersze 1922, s. 49-51; Do matki Polki 1922, s. 8-10; Poezje II 1924, s. 152-155; Pisma 1925, s. 39-40; Lw 1925, t. 1, s. 135-138; Dzieła 1929, t. 2, s. 325-327; Pisma 1929, t. 1, s. 94-95; Poezje 1929, t. 1, s. 398-400; Wybór 1930, s. 90-92; Nowogr 1932, s. 39; Chór wieków 1936, s. 405-407; Pisma poet. 1937, t. 1, s. 311-313; Wiersze 1946, s. 10-12; Wybór Kr 1947, s. 61-63; Ballady–Sonety 1947, s. 108-110; Wyd. Nar., t. 1, s. 265-267; Wybór pism 1950, s. 79; Wybór 1950; Wybór wierszy 1952, s. 135-138; Wybór poezji 1954, s. 107-110; Wyd. Jub., t. 1, s. 354-356; Poezje Wil 1955, s. 339-341; Pisma poet. 1956, s. 194-196; Utwory 1957, t. 1, s. 212-213; Wiersze 1959, s. 384-386; DzW, t. 1, cz. 3, s. 48-49; DzP 1972-1973, t. 1, s. 354-356; DzP 1979, t. 1, s. 307-309; Wybór poezyj BN 1986, s. 252-255; Wyd. Rocz., t. 1, s. 347-349; Wiersze w podob. 1998, s. 21-22 (atg z Bibl. Nar. nr akc. 1860); Wiersze 2000, s. 278-280; Wiersze 2004, s. 356-358.

Przekłady: ukr.: Ivan Franko, Nìčlìg, w: Wielka utrata 1914, s. 234-235; Franko 1929, t. 27.