Śmierć Pułkownika

W głuchej chatce, przed chatką leśnika...

Warianty tytułu: Śmierć Pułkownika, improwizacja.

Powst. Wielkopolska – Drezno, koniec 1831 lub marzec 1832 (na kopii Odyńca notatka pod wierszem: „1832. Marca 28. Drezno”), lecz data może dotyczyć czasu sporządzenia kp.; Maciejewski 1972 (s. 34) datuje na okres pobytu w Wielkopolsce między październikiem a grudniem 1831.

Pierwodruk: Mélodies 1833, s. 2-3 wraz z tekstem franc. i nutami A. Sowińskiego.

W kp. A.E. Odyńca nad wierszem not.: „na nutę pierwszych czterech wierszy 'Non più andrai' z Nozze di Figaro” (aria z „Wesela Figara” Mozarta).

Autografy: nieznany; kp. A.E. Odyńca, Bibl. Kórn., sygn. 2623, k. 43 (sporządzona zapewne dla K. Potockiej); kp. Alb. S. B., Bibl. Nar., rkp II 8310, k. 50-51r (kp. niezn. ręką).

Wydania następne: Par 1828–1836, t. 8, s. 138-140; J. Straszewicz, Emilie c-sse Plater, sa vie et sa mort. Par. 1835, s. 347-349; Par 1838, t. 8, s. 138-140; Par 1844, t. 3, s. 366-367; Pisma 1860–61 Par (Martinet), t. 1, s. 283-284; Pisma 1862–1869, t. 1, s. 186-187; Wiersze 1866, s. 15-16; Dzieła 1868, t. 1, s. 167-168; Dzieła 1869–70, t. 1; Pisma 1875–77, t. 1; Dzieła 1875, t. 1; Dzieła 1876, t. 1, s. 167-168; Par 1880–1885, t. 1; Lipsk 1883–1901, t. 1; Lw-Par 1885, t. 1, s. 223-224; Wiersze 1885, s. 22-24; Poezje War 1886, t. 1, s. 99-100; Poezje Lw 1886, t. 3, s. 174-176; Poezje Lw 1888 (Księgarnia Polska), t. 3; Poezje Lw 1888 (Łukaszewicz), t. 2, s. 168-169; Poezje War-Pet 1888, t. 1, s. 191-192; Grażyna–Konrad 1889; Chociszewski 1890, s. 46; Dzieła 1893-1911 Lw, t. 2, s. 225-226; Dzieła 1893 Lw (Księg. Pol.), t. 4, s. 106-107; Dzieła 1894, t. 2; Zwierciadło, dod. do Wiarusa Polskiego (Bochum) 1895, nr 5; Poezje 1897, t. 1, s. 241-242; Pisma poetyczne 1898, s. 238-239; Mik 1898, t. 2, s. 189-190; Wybór 1898, s. 54-55; Poezje 1898; Polak 1900, nr 10/11; Poezje 1900, t. 1, s. 271-272; Zgoda (Chicago) 1901, nr 7; Pisma 1901, t. 1, s. 353 (dwa wersy końcowe); Głosy poetów 1901, s. 142-144; Sonety 1904, s. 97-98; Biesiada Lit. 1905, nr 47-48, s. 386; Kron. Rodzinna 1906, nr 48, s. 570; Przodownica 1906, nr 11-12; Zgoda (Chicago) 1909, nr 44; Poezje 1910, t. 1, s. 279-280; Pisma 1911, t. 4, s. 30-31; Dzieła 1911–1913, t. 1, s. 121-122; Nasi wielcy 1911; Poezje lir. 1912–1913, t. 1, s. 57-58; Ballady 1912, s. 69-70; Wybór 1914; Wiersze 1914, s. 19-20; Gazeta Ludowa (Lublin) 1915, nr 5; Wybór 1915, s. 15-16; Poezje [1915], s. 218-219; Reduta 1915, s. 7-8; Poezje z wojen 1915, s. 12-13; Wybór 1916; Wiersze 1917, s. 27-28; Mik [ok. 1919], t. 1, s. 123-124; Rycerz Polski 1920, nr 6; Śmierć pułkownika. War. 1920, s. 1-2; Pisma 1922, t. 4, s. 25-26; Sonety–Wiersze 1922, s. 48-49; Do matki Polki 1922, s. 6-7; Poezje II 1924, s. 156-157; Pisma 1925, s. 40; Lw 1925, t. 1, s. 142-144; Dzieła 1929, t. 2, s. 323-324; Pisma 1929, t. 1, s. 95-96; Poezje 1929, t. 1, s. 401-402; Wieści z Polski 1930, nr 11; Nowogr 1932, s. 40; Pisma poet. 1937, t. 1, s. 309-310; Poezje 1939, s. 11-12; Wybór 1943, s. 72-73; Wybór 1945, s. 72-73; Poezje wybr. 1946, s. 97-98; Liryka 1946, s. 72-73; Wiersze 1946, s. 31; Wybór 1947, s. 21-22; Poezje 1947, s. 171-172; Wybór Kr 1947, s. 64-65; Ballady–Sonety 1947, s. 110-111; Wyd. Nar., t. 1, s. 268-269; Wybór pism 1950, s. 79-80; Wybór pism 1953, s. 68-69; Wybór poezji 1954, s. 110-111; Wyd. Jub., t. 1, s. 356-357; Poezje Wil 1955, s. 342-343; Poezje 1955, s. 58-59; Wybór Lond 1955, s. 60-61; Pisma poet. 1956, s. 196-197; Utwory 1957, t. 1, s. 214; Wiersze 1959, s. 387-388; Poezja w historii 1965, s. 282; DzW, t. 1, cz. 3, s. 17-18; DzP 1972-1973, t. 1, s. 356-357; Poezje wybr. 1975, s. 118-119; DzP 1979, t. 1, s. 306-307; To lubię 1984, s. 21-22; Wybór poezyj BN 1986, s. 248-250; Wybór 1996, s. 124-125; Wybór 1997, s. 85-86; Poezja pol. 1998, s. 264-265; Wyd. Rocz., t. 1, s. 346-347; Nad wodą 1998, s. 214-215; Wiersze 1999, s. 143-144; Wiersze 2000, s. 280-281; Wiersze 2004, s. 358-359; Ballady–Wiersze 2012, s. 57-58; Antologia 2012, s. 346.

Przekłady: ukr.: Ivan Franko, Smert' polkovnika, w: Wielka utrata 1914, s. 233-234. — Marìâ Prigara, Smert' polkovnika, w: Vybranì poezìì 1946, s. 81; Vibranì 1955, t. 1, s. 103-104; Lìrika 1968, s. 65-66.