Ja rymów nie dobieram... [Improwizacja grudniowa – Paryż 25 XII 1840]

Ja rymów nie dobieram, ja zgłosek nie składam...

Warianty tytułu: Ułamek z improwizacji.

Powst. Paryż, 25 XII 1840.

Pierwodruk: A. Niewiarowicz, Wspomnienia o Adamie Mickiewiczu. Lw. 1878, s. 155 w. 1-8; wierność tekstu mało wiarygodna.

Fragm. improwizacji, wygłoszonej podczas uczty u E. Januszkiewicza 25 XII 1840. Wiersz przekazany w czterech wersjach (E. Januszkiewicza, W. Bełzy, A. Ligenzy Niewiarowicza, F.S. Gawrońskiego) - o autentyczności tekstu niepewnej.

Autografy: zapis F.S. Gawrońskiego, Bibl. Ossol., sygn. 5692/I (F.S. Gawroński podaje w swym dzienniku podróży wersję improwizacji odmienną od wersji W. Bełzy i A. Ligenzy Niewiarowicza).

Wydania następne: Dzien. Nar. 1841, nr 16; Czas 1859, nr 120; Czas 1874, nr 211, s. 2; Bełza 1884, s. 160 (wersja improwizacji, którą W. Bełza otrzymał od pana B. z Paryża, przedrukowywana w edycjach zbiorowych); Wiersze 1885, s. 116-117; Poezje War 1886, t. 1, s. 262; Poezje Lw 1886, t. 3, s. 268-269; Poezje Lw 1888 (Księgarnia Polska), t. 3; Poezje Lw 1888 (Łukaszewicz), t. 2, s. 259; Poezje War-Pet 1888, t. 1, s. 194; Grażyna–Konrad 1889; Dzieła 1893-1911 Lw, t. 2, s. 321; Dzieła 1893 Lw (Księg. Pol.), t. 4, s. 313; Dzieła 1894, t. 2; Poezje 1897, t. 1, s. 244; Mik 1898, t. 4, s. 252; Poezje 1898; Poezje 1900, t. 1, s. 274; Liryki 1909, s. 51-52; Poezje 1910, t. 1, s. 334; Pisma 1911, t. 7, s. 73; Dzieła 1911–1913, t. 1, s. 348; Poezje lir. 1912–1913, t. 1, s. 87; Wybór 1916; Mik [ok. 1919], t. 5; Pisma 1922, t. 3, s. 323; Poezje II 1924, s. 267; Pisma 1925, s. 114; Lw 1925, t. 1, s. 236; Pisma 1929, t. 1, s. 291-292; Poezje 1929, t. 1, s. 472; Wybór 1930, s. 121; Nowogr 1932, s. 71; Wybór Kr 1947, s. 82; Wyd. Nar., t. 1, s. 414; Wyd. Jub., t. 1, s. 492; Pisma poet. 1956, s. 251; Wiersze 1959, s. 544; DzW, t. 1, cz. 4, s. 23 (zob. też koment. dot. improwizacji s. 118-123); DzP 1972-1973, t. 1, s. 492; DzP 1979, t. 1, s. 491-492; Wyd. Rocz., t. 1, s. 484-485.

Przekłady: niem.: Karl Dedecius, Fragment einer Improvisation, w: Dichtung 1994, s. 283.