Drzewo

I z drzewa wysłużyło już zostać robakiem...

Warianty tytułu: Urywek.

Powst. Saint-Germain-en-Laye, prawdop. w 1842 lub później; Kronika 1840-1844 (s. 299-300) datuje hipotet. między 17 lub 18 VI a 10 X 1842 (pobyt poety w Saint Germain); Semkowicz 1958 podaje 1842, SJAM podaje 1846-1850; w atg not. poety: „Pisano w St.-Germain”.

Pierwodruk: Żywot AM 1890–95, t. 3, s. 168 W. Mickiewicz błędnie połączył tekst „Drzewa” z wierszem „Wsłuchać się w szum wód...”.

W pdr i wyd. nast. publik. pt. „Urywki” błędnie wraz z wierszem „Wsłuchać się w szum wód...”

Autografy: Wydział Sztuk Pięknych Uniw. Wil., rkp nr 1, zag. (na jednej kartce teksty „Drzewa” oraz „Wsłuchać się w szum wód...”; atg zaginiony po II wojnie świat., zob. materiały W. Borowego do Wyd. Sejm., rkp Bibl. Nar. II 7499/3, k. 603-604 i II 7500/3, k. 721; por. DzW, t. 1, cz. 3, s. 376-377).

Wydania następne: Dzieła 1893-1911 Lw, t. 2, s. 309; Pisma 1901, t. 1, s. 360; Pisma 1911, t. 7, s. 78 (ogł. J. Kallenbach wraz z tekstem wiersza „Wsłuchać się w szum wód...” pod wspólnym tyt. „Urywek”); Dzieła 1911–1913, t. 1, s. 196; Poezje lir. 1912–1913, t. 2, s. 78-79; Wiersze 1914, s. 116-117; Mik [ok. 1919], t. 1, s. 187-188; Pisma 1922, t. 3, s. 326-327; Poezje II 1924, s. 205; Pisma 1925, s. 65; Dzieła 1929, t. 2, s. 393-394; Pisma 1929, t. 1, s. 161; Poezje 1929, t. 1, s. 485; Nowogr 1932, s. 67; Pisma poet. 1937, t. 1, s. 383; Wyd. Nar., t. 1, s. 397; Wyd. Jub., t. 1, s. 439; Pisma poet. 1956, s. 232; Wiersze 1959, s. 484; DzW, t. 1, cz. 3, s. 93; DzP 1972-1973, t. 1, s. 439; DzP 1979, t. 1, s. 389; Liryki lozańskie 1998, s. 38; Wyd. Rocz., t. 1, s. 415; Wiersze 2000, s. 342; Wiersze 2004, s. 378.

Przekłady: fr.: Armand Robin, Arbre, w: Anthologie 1965, s. 129.