Jedzą, piją, lulki palą...

Warianty tytułu: Rozmowa Twardowskiego z Diabłem.

Powst. Kowno, prawdop. przed jesienią 1820; wg W. Roszkowskiej: „pierwsze półrocze 1820”.

Pierwodruk: Wil 1822, s. 65-71.

Należy do cyklu „Ballady i romanse”.

Autografy: Bibl. Kórn., sygn. 1609 (podob. atg: Silva Rerum 1927, III, z. 809, s. 15-20; Wiersze w podob. 1973, s. (51)-(56), opis na s. 162-163); kp. Bibl. KUL, rkp 727, k. 1 (sześć ostatnich wierszy ballady ręką J. Czeczota).

Wydania następne: Wanda 1822, t. 3, nr 7 , s. 98-103; Polih 1827, t. 4, s. 122-127; Par 1828–1836, t. 1, s. 70-77; Poz 1828–1829, t. 1, s. 60-66; Pet 1829, t. 2, s. 63-69; Nowe wypisy 1831, s. 408-409; Poz 1832, t. 1, s. 14-16; War 1833, t. 1, s. 71-78; Wypisy 1835, t. 1, s. 184-187; Par 1838, t. 1, s. 77-85; Nowe wypisy 1841, s. 408-409; Padura 1842, s. 91-94; Par 1844, t. 3, s. 209-214; Nauka poezji 1845, s. 372-373; Wad 1851, s. 61-67; Ballady 1852, s. 53-58; Pisma 1858, t. 1, s. 59-65; Pisma 1860–61 Par (Martinet), t. 1, s. 59-65; Nauka poezji 1860, s. 372-373; Pisma 1862–1869, t. 1, s. 36-40; Pani Twardowska. Z ilustr. A. Zaleskiego wykonanymi na miedzi przez S. Łukomskiego. Poz. 1863, s. 1-11; Dzieła 1868, t. 1, s. 40-44; Dzieła 1869–70, t. 1; Ballady 1874; Pisma 1875–77, t. 1; Dzieła 1875, t. 1; Dzieła 1876, t. 1, s. 40-44; Włościanin 1877, nr 4; Par 1880–1885, t. 1; Ballady 1882; Lipsk 1883–1901, t. 1; Złota przędza 1884, s. 64-65; Lw-Par 1885, t. 1, s. 71-75; Sonety–Ballady 1885, s. 86-91; Poezje War 1886, t. 1, s. 135-139; Poezje Lw 1886, t. 2; Poezje Lw 1888 (Łukaszewicz), t. 3, s. 86-91; Poezje Lw 1888 (Księgarnia Polska), t. 2; Poezje War-Pet 1888, t. 1, s. 40-44; Przyjaciel Dzieci (War.) 1889, nr 29, s. 338-340; Ballady–Sonety 1891, s. 56-61; Dzieła 1893-1911 Lw, t. 1, s. 91-95; Dzieła 1893 Lw (Księg. Pol.), t. 1, s. 59-63; Dzieła 1894, t. 3, s. 86-91; Poezje 1897, t. 1, s. 121-125; Ballady 1897/II; Ballady–Sonety 1897, s. 42-47; Pisma 1897, t. 1, s. 36-40; Zgoda (Chicago) 1898, nr 1; Polonia w Ameryce 1898, nr 50; Pisma poetyczne 1898, s. 37-41; Mik 1898, t. 1, s. 32-35; Zbiorek 1898, s. 28-33; Wybór 1898, s. 80-91; Ballady 1898, s. 40-44; Jak pisał AM 1898, s. 8-12; Ballady–Sonety 1898, s. 42-47; Poezje 1899, t. 1, s. 116-120; Poezje 1900, t. 1, s. 135-139; Ballady 1902, s. 47-51; Zgoda (Chicago) 1908, nr 13; Ballady 1909, s. 40-44; Poezje 1910, t. 1, s. 116-120; Pisma 1911, t. 1, s. 170-174; Dzieła 1911–1913, t. 1, s. 35-39; Ballady 1911, s. 50-56; Ballady 1912, s. 35-38; Wybór 1915, s. 44-48; Poezje [1915], s. 134-138; Mik [ok. 1919], t. 1, s. 31-34; Iš Mickevičiaus 1919, s. 18-24; Ballady Lw 1920, s. 63-67; Poezje I 1920, s. 73-77; Ballady Cieszyn 1920, s. 14-17; Pisma 1922, t. 1, s. 133-136; Poezje 1922, s. 51-56; Ballady 1923, s. 42-46; Pisma 1925, s. 13-15; Lw 1925, t. 1, s. 42-46; Ballady–Sonety 1926, s. 42-47; Silva Rerum 1927, z. 3, s. 113-118; Pani Twardowska. Ryciny i okładkę wykonał Antoni Gawiński. War. 1928; Pani Twardowska: tekst i podob. autografu. Kr. 1928, s. 1-20; Dzieła 1929, t. 1, s. 106-110; Pisma 1929, t. 1, s. 28-31; Poezje 1929, t. 1, s. 120-124; Nowogr 1932, s. 12-13; Ballady i romanse 1933, s. 38-42; Ballady 1936, s. 47-51; Pisma poet. 1937, t. 1, s. 98-102; Wybór 1938, s. 11-14; Wybór 1943, s. 35-39; Pani Twardowska. Ballada. Ilustr. M. Pomian. Poz. 1944 (wyd. konspiracyjne); Poezje 1944, s. 93-97; Ballady 1945, s. 23-25; Poezje 1945, s. 84-88; Wybór 1945, s. 35-39; Poezje wybr. 1946, s. 3-7; Pani Twardowska 1946, s. 3-6; Liryka 1946, s. 35-39; Poezje 1947, s. 59-63; Wybór Kr 1947, s. 23-27; Ballady 1947, s. 85-88; Ballady–Sonety 1947, s. 35-38; Ballady 1948, s. 61-65; Wyd. Nar., t. 1, s. 47-51; Wybór pism 1950, s. 34-35; Golono 1950, s. 34-41; Wybór ballad 1952, s. 5-10; Wybór pism 1953, s. 138-142; Utwory 1953, s. 85-90; Wybór poezji 1954, s. 185-190; Ballady 1954, s. 34-42; Wyd. Jub., t. 1, s. 142-146; Poezje Wil 1955, s. 140-145; Ballady 1955, s. 41-47; Poezje 1956, s. 93-97; Pisma poet. 1956, s. 85-88; Utwory 1957, t. 1, s. 66-70; Mickiewicz w pieśni 1963; DzW, t. 1, cz. 1, s. 47-50; Wiersze w podob. 1973, s. 51, 56 (s. 51 faksymile atg, s. 56 transliteracja); Wybór poezyj BN 1974, s. 148-153; Ballady i romanse 1977, s. 60-66; DzP 1979, t. 1, s. 64-69; To lubię 1984, s. 47-51; Powrót taty. Pani Twardowska. Ilustr. Tomasz Borowski. War. 1988, s. [15-28]; Ballady 1995, s. 32-33; Ballady 1997, s. 41-45; Bajki i ballady 1998, s. 30-37; Wyd. Rocz., t. 1, s. 93-97; Nad wodą 1998, s. 103-109; Wiersze 1999, s. 57-61; Wiersze i fragm. 1999, s. 47-52; Wiersze 2000, s. 87-91; Wiersze 2004, s. 76-80; Ballady i romanse 2009, s. 39-43; Pani Twardowska audiobook 2009 (lektor: L. Piskorz); Antologia 2010, s. 343-347; Mickiewicz 2010, s. 55-60; Ballady–Wiersze 2012, s. 68-73; Antologia 2012, s. 311-313; Wiersze dla dzieci 2014, s. 60-68; J. Tuwim, Lokomotywa i inne wiersze. War. 2015, s. 24-29; Pani Twardowska 2017, s. 5-8; Ballady i romanse 2017, s. 39-43; Ballady 2018, s. 131-139.

Przekłady: wł.: Aglauro Ungherini, La signora Twardowska, w: Gli Dziady 1898, s. 275-277.

Adaptacje: Adapt. scen.:Pani Twardowska, adapt. Stefan Gelbart, prem. 22 X 1945, Samarkanda, Polski Teatr Marionetek „Niebieskie Migdały”. Twardowska, Szewczyk, Psy..., adapt. Maciej K. Tondera, reż. Maciej K. Tondera, prem. 25 II 1984 w Tarnowskim Teatrze im. Ludwika Solskiego. Wyst. z bajką J. Słowackiego „O Janku, co psom szył buty”. Pani Twardowska, adapt. Andrzej Jakimiec, reż. Andrzej Jakimiec, prem. 20 V 1990 w Teatrze Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w BiałymstokuAdapt. film. i telewiz.:Pani Twardowska, reż. Joanna Wiśniewska, adapt. Joanna Wiśniewska, prem. 7 XI 1973 w Teatrze Telewizji.