Świteź

Ballada

Ktokolwiek będzisz w nowogródzkiej stronie...

Powst. między styczniem 1820 a sierpniem-wrześniem 1821; Kronika 1978-1824 (s. 211) datuje między styczniem a lipcem 1820; Podhorski-Okołów (t. 1, s. 111, 146) i Zgorzelski (DzW, t. 1, cz. 1, s. 194-195) genezę wiersza łączą z wyjazdem Mickiewicza do Płużyn nad Świtezią po 6 sierpnia 1821.

Pierwodruk: Wil 1822, s. 11-20.

Należy do cyklu „Ballady i romanse”.

Autografy: zaginiony.

Wydania następne: Par 1828–1836, t. 1, s. 11-20; Poz 1828–1829, t. 1, s. 10-19; Pet 1829, t. 2, s. 10-19; Wypisy 1831, s. 147-153 (wyd. z „Powrotem taty” i „Trzema Budrysami”); Poz 1832, t. 1, s. 4-5; War 1833, t. 1, s. 11-22; Par 1838, t. 1, s. 12-24; Par 1844, t. 3, s. 166-174; Nauka poezji 1845, s. 363-367 (i wyd. nast.); Wad 1851, s. 12-21; Ballady 1852, s. 10-18; Pisma 1858, t. 1, s. 10-19; E. Estkowski, Zbiorek rzeczy swojskich ku nauce i rozrywce dla młodzieży. Poz. 1859, s. 139-145; Pisma 1860–61 Par (Martinet), t. 1, s. 11-20; Nauka poezji 1860, s. 363-367; Pisma 1862–1869, t. 1, s. 7-13; Dzieła 1868, t. 1, s. 7-14; Dzieła 1869–70, t. 1; Ballady 1874; Pisma 1875–77, t. 1; Dzieła 1875, t. 1; Dzieła 1876, t. 1, s. 7-14; Par 1880–1885, t. 1; Ballady 1882; Lipsk 1883–1901, t. 1; Lw-Par 1885, t. 1, s. 44-50; Sonety–Ballady 1885, s. 52-59; Poezje War 1886, t. 1, s. 107-113; Poezje Lw 1886, t. 2; Poezje Lw 1888 (Łukaszewicz), t. 3, s. 52-59; Poezje Lw 1888 (Księgarnia Polska), t. 2; Poezje War-Pet 1888, t. 1, s. 7-14; Ballady–Sonety 1891, s. 10-18; Dzieła 1893-1911 Lw, t. 1, s. 52-58; Dzieła 1893 Lw (Księg. Pol.), t. 1, s. 27-34; Dzieła 1894, t. 3, s. 52-58; Poezje 1897, t. 1, s. 95-100; Ballady–Sonety 1897, s. 8-15; Pisma 1897, t. 1, s. 7-13; Polonia w Ameryce 1898, nr 44; Pisma poetyczne 1898, s. 5-12; Mik 1898, t. 1, s. 5-10; Wybór 1898, s. 69-75; Ballady 1898, s. 7-14; Ballady–Sonety 1898, s. 8-15; Zbiorek 1899, s. 28 (fragm.); Poezje 1899, t. 1, s. 87-93; Poezje 1900, t. 1, s. 105-112; Ballady 1902, s. 19-25; Ballady 1909, s. 7-14; Poezje 1910, t. 1, s. 87-93; Pisma 1911, t. 1, s. 141-147; Dzieła 1911–1913, t. 1, s. 7-13; Ballady 1911, s. 9-18; Nasi wielcy 1911; Ballady 1912, s. 15-21; Wybór 1915, s. 37-44; Poezje [1915], s. 105-111; Reduta 1915, s. 36-42; Mik [ok. 1919], t. 1, s. 6-11; Ballady Lw 1920, s. 26-35; Poezje I 1920, s. 44-50; Ballady Cieszyn 1920, s. 2-7; Pisma 1922, t. 1, s. 109-114; Poezje 1922, s. 9-17; Ballady 1923, s. 9-16; Pisma 1925, s. 4-6; Lw 1925, t. 1, s. 8-15; Wybór 1925, s. 22-29; Ballady–Sonety 1926, s. 8-15; Słowo 1927, nr 189, s. 2, 5; Dzieła 1929, t. 1, s. 73-80; Pisma 1929, t. 1, s. 6-11; Poezje 1929, t. 1, s. 86-92; Nowogr 1932, s. 2-4; Ballady i romanse 1933, s. 7-14; Ballady 1936, s. 8-16; Pisma poet. 1937, t. 1, s. 65-72; Wybór 1943, s. 11-19; Poezje 1944, s. 61-67; Ballady 1945, s. 4-8; Poezje 1945, s. 53-59; Wybór 1945, s. 11-19; Liryka 1946, s. 11-19; Poezje 1947, s. 34-40; Ballady 1947, s. 46-53; Ballady–Sonety 1947, s. 7-13; Ballady 1948, s. 29-35; Wyd. Nar., t. 1, s. 12-18; Wybór pism 1950, s. 24-26; Zbiór 1950, s. 70-76; Wybór wierszy 1952, s. 38-45; Wybór ballad 1952, s. 13-22; Wybór pism 1953, s. 112-119; Utwory 1953, s. 53-60; Wybór poezji 1954, s. 157-164; Wyd. Jub., t. 1, s. 107-114; Poezje Wil 1955, s. 100-107; Ballady 1955, s. 5-13; Pisma poet. 1956, s. 55-61; Utwory 1957, t. 1, s. 35-40; Wybór 1959, s. 9-16; DzW, t. 1, cz. 1, s. 18-24; Grochowiak 1973, s. 262-267; Wybór poezyj BN 1974, s. 105-113; Ballady i romanse 1977, s. 14-22; DzP 1979, t. 1, s. 30-36; To lubię 1984, s. 30-41; Księga ballad 1988, s. 116-122; Ballady 1995, s. 10-14; Wybór 1996, s. 32-39; Ballady 1997, s. 8-14; Poezja pol. 1998, s. 228-232; Liryki lozańskie 1998, s. 47 (fragm. ballady); Wyd. Rocz., t. 1, s. 57-64; Nad wodą 1998, s. 52-62; Wiersze 1999, s. 22-29; Rozum i wiara 1999, s. 12-21; Wiersze i fragm. 1999, s. 23-30; Wiersze 2000, s. 57-63; Wiersze 2004, s. 41-48; Ballady 2004, s. 13-22; Ballady i romanse 2009, s. 10-16; Ballady–Wiersze 2012, s. 14-21; Antologia 2012, s. 290-293; Ballady i romanse 2017, s. 9-15; Ballady 2018, s. 27-38.

Przekłady: wł.: Enrico Damiani, Świteź. Ballata, w: Grażyna 1924, s. 45-51; Canti 1926, s. 19-27; Opere scelte 1955, s. 17-23. — Lavinia Picchio Borriero, [Świteź], w: Pagine scelte 1956, s. 46-53.

Adaptacje: Adapt. film. i telewiz.:Świteź, reż. Kamil Polak, adapt. Kamil Polak, film wyprodukowany w 2010, wyd. Wr. 2013, Fundacja Magellan..